Ondertitel: Fragiel staal als contrasterend maar complementair tegenwicht aan de robuuste baksteenstructuur
Award: Awards 2024 - Nominatie
Tekst: <p>Bij de herbestemming van de karakteristieke en elegante bakstenen pompentoren in Eernegem stond het behoud van de oorspronkelijke uitstraling centraal. Tegelijkertijd was er de ambitie om het gebouw een nieuwe functie en tijdslaag te geven: transformatie tot uitkijktoren. Het is het voormalige pompgebouw voor de waterbevoorrading van het spoorwegennet in de regio.</p>
<p>De keuze voor een nieuw, terughoudend en constructief materiaal was daarbij essentieel. Staal, met zijn slanke en fragiele eigenschappen, biedt een contrasterend maar complementair tegenwicht aan de robuuste baksteenstructuur. Voor een puur en eerlijk uiterlijk is het staal gegalvaniseerd. </p>
<p>Om de toevoeging zo transparant en licht mogelijk te maken, is de constructie tot de essentie teruggebracht. Een buitenring van slanke kolommen vormt de basis, met trapbomen als verbindende en dragende elementen. De trappen, gemaakt van gegalvaniseerde roosters, versterken de open uitstraling en zorgen voor een functioneel en visueel aantrekkelijk geheel. De combinatie van materialen en minimalistisch ontwerp creëert een bijzondere beleving. </p>
Tekst: Het project heeft tot doel een schuur uit 1730 om te vormen tot woning. Het idee is om de bruikbare oppervlakte te vergroten om er de leefruimten in onder te brengen op de gelijkvloerse verdieping (keuken, salon en woonkamer) en de slaapkamers op de verdieping (slaapkamer voor de volwassenen, bureau en badkamer). De uitbouw krijgt een bekleding van cortenstaal, dat – hoewel hedendaags – perfect past bij de bruin-oranje kleuren van de plaatselijke natuursteen.
Plaats: Rue des acremonts 17, Lustin
Opdrachtgever: Privé, Andenne
Architect: Puzzles architecture, Auderghem
Studiebureau: Luc Delvaux, Louvain-la-Neuve
Hoofdaannemer: Groupe Thiran, Achêne
Ander staal: Ferronerie Flamand, Braine-le-Château
Tekst: De bouwvallige achtergevel werd vervangen door een lichte staalstructuur waarin 2 containers en trappen geplaatst worden. De containers bevatten de technische ruimtes en kragen 2,40 m uit t.o.v. de bestaande achtergevels. Door de onderste container te verstevigen kunnen 3 hoeken van de container vrij in de ruimte hangen. Naast de containers hangen stalen trapbomen. Ter hoogte van de bovenste container is een stalen terras aangebracht.
Award: Laureaat Cat.C Specifieke elementen in staal
Tekst: <p>De Cercle Municipal van de stad Luxemburg is een gebouw uit 1909 dat de Place d’Armes, in het hart van de hoofdstad, domineert. Dit historische gebouw getuigt van de grote momenten in de geschiedenis van het land. Van 2005 tot 2011 vonden er restauratie- en renovatiewerkzaamheden evenals technische aanpassingen plaats. De nieuwe ontmoetingsplaats, bestaande uit het gebouw van de Cercle Municipal en het nieuwe culturele centrum Cité, heet voortaan ‘Cercle-Cité’. Ze biedt onder andere onderdak aan een bibliotheek, een mediatheek, een conferentiecentrum, een tentoonstellingsruimte en een restaurant.<br>Na renovatie kregen de drie salons van de oude Cercle Municipal hun luister van weleer terug. Gezien de bouwvallige staat van het gewelf, dat moest worden bewaard, is grondig onderzocht hoe het draagvermogen van de plafonds van de grote feestzaal kon worden versterkt.<br>De bestaande structuur van het plafond, met een totale oppervlakte van ongeveer 400 m², bestaat uit 3 met elkaar verbonden gewelven. Het gewelf bestaat uit metselwerk van holle bakstenen bedekt met een laag pleister (in totaal 6 cm dik). Na analyse bleek het noodzakelijk om de structuur te verstevigen om de stabiliteit van het gewelf op lange termijn te kunnen garanderen.<br>De belangrijkste eis voor de stabilisatie van het gewelfde plafond was evenwel dat deze niet zichtbaar mocht zijn. Daarom was het nodig de structuur met veren op verschillende punten op te hangen, waardoor het bestaande mechanische evenwicht van het gewelf kon worden behouden en tegelijkertijd worden versterkt. Erg snel bleek dat staal het ideale materiaal was om de draagfunctie te vervullen.<br>De basisstructuur bestaande uit vakwerkliggers (kokers en L-profielen) die op een afstand van ongeveer 5 m van elkaar boven het gewelfde plafond, op de zolder, werden aangebracht. Deze liggers met een overspanning van ongeveer 15 m werden als geprefabriceerde elementen geleverd en via de opening van de klok naar de zolder gebracht waar het een huzarenstukje was om ze in elkaar te zetten. Een tweede structuur in HEA 200 ligt dwars op de vakwerkliggers en maakt het mogelijk de ankerpunten te verdelen met een afstand van 1 à 1,50 m. De verankeringen gebeuren met hangstaven die de vloer van het gewelf met de verstevigende draagstructuur verbinden.<br>De klassieke stalen dakstructuur, onzichtbaar voor de gebruikers van de zalen, is uitgebreid met fijne en vernuftige hangstaven. Het geheel is bovendien uitgerust met een krachtig controlesysteem waardoor de veiligheid en het behoud van het historische gewelfde plafond kan worden gegarandeerd. De structuur beantwoordt nu aan de recentste veiligheidsnormen en zorgt ervoor dat een van de meest gewaardeerde feestzalen in Luxemburg-stad kan blijven bestaan.</p>
Tekst: <p>In dit project werd het bovenste gedeelte van het gebouw aangepakt als een omgekeerde duplex. Er werd een bovenbouw met een skelet van hout en staal gerealiseerd om er het salon in onder te brengen. Teneinde de toegang tot het appartement mogelijk te maken, werd een driedimensionele metalen structuur in de scheidingskoer tussen de 2 gebouwen opgetrokken, dit in combinatie met een betonnen toren, waarin de lift werd geïnstalleerd. De structuur is licht en gaat perfect op in de terrassen waar weelderig groen de boventoon voert. De structuur van de trap en het bordes voor de lift bestaat uit 3 stalen steunbuizen, een platte boom en geplooide en diepgetrokken staalplaat. De metalen structuur van het bordes en van de terrassen is met bangkirai bekleed. Ze werd thermisch gemetalliseerd. De trapleuningen zijn samengesteld uit buizen van 48 mm met ronde bochtstukken, platte stijlen en een dorpel in geperforeerde staalplaat.
</p>
Tekst: <p>Een van de grootste uitdagingen van dit project was om een nieuwe trap te ontwerpen die aansloot op de industriële architectuur van dit pand uit de jaren dertig. <br />De wenteltrap is uitgevoerd in geplooid en gelakt staal, ‘wit op wit’, en is het mee
Tekst: <p>Het programma bestond uit het creëren van een klein zakencentrum. De gemeente wilde er ook woningen aan toevoegen. De appartementen zijn voorzien van terrassen met roosters. De buitengalerij (aan de binnenkant van het huizenblok) geeft toegang tot de appartementen via een door glas omgeven lift. De noodladders zijn eveneens gemaakt van staal. De structuur van de trap is gerealiseerd in platstaal die de glaspanelen omsluiten. Deze doen dienst als reling. Die van de lift is gerealiseerd in stalen buizen van 8 x 8 cm. <br>
De liftkoker is volledig beglaasd. De glaspanelen worden op hun plaats gehouden door kleine metalen hoekijzers. De lift zelf is één en al glas. Het gebruik van staal liet toe de sectie van de draagelementen tot een minimum te herleiden, een volledige transparantie van de inkomhal te bewaren en hem een deze edele onthaalfunctie te geven. Het gebruikte staal is van het type A30F. Deze werd thermisch gemetalliseerd en bekleed met drie lagen RM-verf (epoxyverf met twee componenten). De roosters van de terrassen werden thermisch verzinkt.</p>
Tekst: <p>Dit kantoorgebouw, waarvan de eerste fase dateert van 37 jaar terug, diende te worden opgefrist. Vooral de toegang en de receptie moesten worden aangepast en gemoderniseerd. De betonnen trappen werden vervangen door een toegangshelling. De receptie werd uitgebreid en volledig beglaasd. Ze werd ook voorzien van een sas en een vast zonnescherm om oververhitting in de zomer tegen te gaan.<br>
Alle draagelementen, evenals het loopvlak van de toegangshelling, zijn in staal uitgevoerd. Speciale aandacht werd besteed aan de knopen, waar de buitenstructuur door het schrijnwerk heen, aan de binnenstructuur is verankerd en alle windlast moet opvangen. <br>
De bestaande gevelbeplating werd vervangen door een horizontaal geprofileerde stalen beplating, nadat een extra-isolatie werd aangebracht.</p>
Tekst: <p>Cet immeuble de bureaux, dont la première phase remonte à 37 ans, avait besoin d’une remise à neuf. L’entrée et l’espace de réception, plus particulièrement, nécessitaient des adaptations et une modernisation. <br>
Les escaliers en béton ont été remplacés par une pente d’accès. La réception a été agrandie et entièrement vitrée, et également équipée d’un sas et d’une protection solaire fixe afin d’éviter toute surchauffe en été. Tous les éléments porteurs, ainsi que la surface de la pente d’accès, sont en acier. <br>
Une attention particulière a été portée aux nœuds où la structure extérieure s’ancre à la structure intérieure à travers la menuiserie, et doit reprendre toutes les charges dues au vent. Le bardage de façade existant a été remplacé par un bardage horizontal en acier profilé, après la pose d’une couche d’isolation supplémentaire.<br>
</p>
Tekst: Pour conférer un caractère prononcé à cette extension, on a opté pour une sorte de capsule spatiale rétrofuturiste, avec un clin d’œil à la science-fiction. La structure portante est constituée d’acier, ce qui a permis de réaliser l’effet flottant de cette extension. Au-dessus et entre la structure en acier, une ossature en bois a été construite. Celle-ci a été revêtue de cuivre sur l’extérieur.
Tekst: <p>De oude watertoren in het natuurgebied Warandeduinen, was aan een grondige renovatie toe. Maar deze moest zijn oorspronkelijke functie kunnen behouden en een groot deel van Middelkerke blijvend van drinkwater voorzien. Daarom werd de sokkel behouden en kon het pompstation het distributienet blijven bevoorraden. <br>
In het nieuwe ontwerp beperkt een verhoogd houten knuppelpad dat overgaat in een brugconstructie de impact op het maaiveld. Natuur, zand en wind krijgen vrij spel. <br>
Boven op de bestaande basis werd een nieuwe structuur ontworpen. Rond een wenteltrap slingert zich een opvallende bundel buizen. Deze waaier aan gegalvaniseerde en gelakte buizen verwijst naar het typische helmgras. Deze sprieten ondersteunen de wenteltrap, een rustplatform en een panoramaplatform op een hoogte van 20 m.</p>
Tekst: <p>Van oude ontoegankelijke watertoren naar beklimbare uitkijkpost lijkt een grote stap. Aan onze Belgische kust slaagden de architecten van WOW architectuur erin een natuurvreemd object naadloos in het landschap in te passen om het als een uitkijkpost op de omgeving aan het publiek aan te bieden.<br>
Tussen Middelkerke en Westende liggen de Warandeduinen, een goed bewaard natuurgebied van 32 hectare met een afwisseling aan vegetatie. Lage en hoge struiken, allerhande duin- en helmgrassen gedijen er sinds mensenheugenis naast poelen met kikkers en andere amfibieën. Hier stond sinds jaar en dag een voor het publiek ontoegankelijke watertoren, een weliswaar nuttig maar visueel storend element in het duinenlandschap. De gemeente besliste deze natuurvreemde constructie te vervangen door een op mensenmaat gemaakte en toeristisch attractieve landmark.</p>
Tekst: The old water tower in the Warandeduinen nature reserve was due for a thorough renovation, but it was still performing its original function of providing drinking water to a large part of Middelkerke. Since the region could not do without its water supply, the base was left in place, allowing the pumping station to keep on operating. In the new design, nature, sand and wind are given free rein, with a raised wooden boardwalk that transitions into a bridge limiting the impact at ground level. A new structure has been added on top of the retained base, in which an eye-catching bundle of tubes winds its way around a spiral staircase. This array of galvanized and lacquered tubes is a reference to the area’s characteristic marram grass. The blades support the spiral staircase, a rest platform and a 20 m high panoramic platform. The use of steel gave rise to light open structures that contrast nicely with the existing solid base. It also meant that the structure could be prefabricated, allowing work in the protected dune area to be kept to a minimum.
Hoofdaannemer: Van Acken Metaalconstructie, Nieuwerkerken
Staalbouwer: Van Acken Metaalconstructie, Nieuwerkerken
Foto: Wow architectuur en interieur
The old water tower in the Warandeduinen nature reserve was due for a thorough renovation, but it was still performing its original function of providing drinking water to a large part of Middelkerke. Since the region could not do without its water supply, the base was left in place, allowing the pumping station to keep on operating. In the new design, nature, sand and wind are given free rein, with a raised wooden boardwalk that transitions into a bridge limiting the impact at ground level. A new structure has been added on top of the retained base, in which an eye-catching bundle of tubes winds its way around a spiral staircase. This array of galvanized and lacquered tubes is a reference to the area’s characteristic marram grass. The blades support the spiral staircase, a rest platform and a 20 m high panoramic platform. The use of steel gave rise to light open structures that contrast nicely with the existing solid base. It also meant that the structure could be prefabricated, allowing work in the protected dune area to be kept to a minimum.
Tekst: Naar de technische functie vormt de nieuwe watertoren van Ghlin een nieuw baken in het landschap. Het onderste gedeelte is van beton maar het hele bovendeel is van staal. Deze speciale stalen structuur bestaat uit twee boogvormige portieken van ongeveer 14 m hoog, geplaatst op de diagonalen van een vierkant met zijde 20 m. De 11 m hoge stalen kuip heeft een diameter van 17 m en is voor het grootste deel gemaakt van een 6 mm dikke plaat.
Ondertitel: De plaatsing van de loopbruggen creëert een evenwichtig geheel op 3 steunen.
Tekst: <p>Het grote renovatieproject (afbraak, volledige reconstructie met behoud van de gevels) van een gebouwenblok aan de rue Madeleine in Luik omvat de aanleg van een beplant terras dat een parkeerplaats overdekt. Dit centrale gedeelte van het project vereist de creatie van verticale verbindingen. Een wenteltrap in zelfnivellerend staal leidt naar 2 verbindende loopbruggen die de bovenste verdiepingen verdelen.</p>
<p>Structureel is het doel om het aantal steunen en andere beperkingen die het uiterlijk van het object verstoren te beperken. De trap bestaat uit een enkele dragende centrale drager (een caisson gemaakt van 20 mm plaatstaal) met uitkragende treden van 8 mm plaatstaal. De stalen platen waaruit de trapbomen zijn opgebouwd, zijn erg krom (niet ontwikkelbaar), waardoor ze complex te produceren zijn. Deze koker is het enige structurele element van de trap dat ook de lasten van de aansluitende loopbruggen moet dragen. De plaatsing van de loopbruggen creëert een evenwichtig geheel op 3 steunen. De loopbruggen zijn eenvoudige trapeziumvormige stalen dozen met een variabele doorsnede van 30 cm hoog.
</p>
Tekst: <p>Aan de grondslag van dit kunstwerk, dat zich als een web over de gevel van een school uitstrekt, is een reeks digitale ‘blobsculpturen’: organische computer gegenereerde vormen die de rigiditeit en immobiliteit van de architecturale constructie bevragen. Deze spanning tussen ‘blobs en boxes’ is een constante in het oeuvre van de kunstenaar.<br> Op deze wijze ontstaat een tekening die refereert aan een klimopstructuur die organisch over het gebouw lijkt te ‘groeien’. De kunstenaar wou de gevel aantrekkelijker maken, zodat voorbijgangers vanaf de straatkant geprikkeld en nieuwsgierig zijn naar wat er zich binnen in het gebouw afspeelt. <br>Het ontwerp werd gemonteerd op de gevel van de trappenhal die reeds bezet is met een groene crepie en voorzien van montagepunten. Hierop worden de grotendeels voorgemonteerde plaatdelen uit weervast staal (‘corten’) geschroefd. De constructie werd op een effectieve manier te voorzien van LED-belichting.</p>
Ondertitel: Een grondige upgrade met een nieuwe moderne look
Tekst: <p>Het winkelcentrum Ring Shopping Kortrijk dateert uit de jaren ’70 en was toe aan een grondige upgrade. De nieuwe moderne look, een ontwerp en visualisaties door Abscis Architecten, wordt gerealiseerd door nieuwe inkompartijen, hogere gevels, overdekte passerelles, rustzones en een evenementenplein. Het resultaat is een strakker geheel in een gezellig groen kader. </p>
<p>In opdracht van de hoofdaannemer JURI werden de staalstructuren, uitgewerkt in Tekla Structures, geproduceerd en gemonteerd op de werf. De complexiteit van het project zat vooral in de verschillende fases: bestaande betonstructuur binnenin opmeten, hierop de nieuwe staalstructuur uitlijnen, bestaande gevellijnen volgen, … . De verschillende opmetingen van de bestaande toestand werden samengevoegd in een globaal Tekla-model, waarin de staalstructuren zijn gemodelleerd. Zowel de productie in het werkhuis als de montage op de werf worden aangestuurd vanuit het 3D-model. </p>
Tekst: <p>Voor het nieuwe winkelcentrum K in Kortrijk werd één van de grootste koepels van het land ontworpen. Hij is 112 m lang en 32 m breed. De constructie bestaat uit 13 spanten die de 32 m overspannen. Deze spanten hebben een hart op hart afstand van 8 m en dragen de stalen gordingen. Deze fungeren als kipsteunen voor de spanten. De spanten zelf bestaan uit plaatmateriaal die aan elkaar gelast zijn tot kokerliggers en zijn slechts 150 mm breed. De keuze voor staal was snel gemaakt, gezien het eigen gewicht, de vorm en de slankheid van de draagstructuur. Omdat het betonnen skelet van het onderliggende winkelcentrum door temperatuurschommelingen anders reageert dan de staalconstructie van de koepel, hebben de opleggingen van de stalen spanten enige bewegingsvrijheid in de langsrichting van de koepel.</p>
Tekst: Om de dwarsstijfheid van de draagstructuur te verzekeren noodzaakt het open plan van deze bel-etage in staalskelet de toepassing van doorgaande laddervlakken. De centrale liggers worden geïntegreerd om een maximale vrije hoogte te behouden. Teneinde het gewicht te beperken en een goed geïsoleerde dakopbouw mogelijk te maken worden het zadeldak en de dakerkers uitgevoerd met galvaprofielen. De optie voor staalskelet was ook een budgettaire keuze.
